De geurige wereld van de kat

 

Door: dr.Nienke Endenburg

 

Wij mensen zien de wereld op een bepaalde manier. We zijn voor een groot deel verbaal ingesteld. Wij praten met elkaar om bepaalde afspraken te maken en met elkaar te leven. Maar hoe zit dit nu eigenlijk bij katten? Katten beleven de wereld op een hele andere manier dan wij mensen en als we ons hierin onvoldoende verdiepen kunnen er misverstanden onstaan.

 

Katten die in de natuur met elkaar leven, kunnen een ingewikkelde sociale structuur hebben. Bij katten is het niet zo dat er een kat altijd overal dominant is. Dat kan per ruimte en per tijdseenheid wisselen. Ook bij ons in huis is het gebruik van ruimten aan strikte regels gebonden. In deze ruimte ben ik op dit moment de baas, en vanmiddag ben jij hier de baas. Om hierover te kunnen communiceren zijn o.a. geuren heel belangrijk. Ze maken d.m.v. onder andere geuren afspraken over het gebruik van ruimtes. Hierdoor wordt de kans op conflicten een stuk kleiner. U denkt dat u een huis heeft. Maar katten ervaren uw huis als hun territorium en dit wordt gemarkeerd d.m.v. geuren. Ze doen dit o.a. door te sproeien. Als ongecastreerde katers dit doen dan ruikt dat zodanig dat wij mensen het ruiken. Maar ook poezen kunnen sproeien, maar doen dat meestel minder frequent en de geur van poezen is minder penetrant, wat niet wil zeggen dat een sproeiende poes minder vervelend is. Sproeien is dus een heel natuurlijk gedrag. Maar katten zetten op heel veel andere manieren hun geuren af, alleen ruiken wij mensen dat dan meestal niet.

 

 

Katten “kijken” op een heel andere manier naar de wereld dan mensen. Dat komt o.a. omdat een aantal zintuigen beter ontwikkeld is dan bij de mens. Ze ruiken 8 tot 10 zo goed dan de mens. Dat katten goed kunnen ruiken is ook erg belangrijk omdat hun communicatie voor een groot gedeelte via geuren gaat. Ze hebben op verschillende plaatsen geurklieren waarmee ze feromonen (geurstoffen) kunnen afgeven. Katten kunnen hieruit afleiden van welk geslacht de kat is die de geurstof daar heeft afgezet, of dat individu krols is, op welk tijdstip dat individu daar geweest is, etc.

Er zitten geurklieren (zie tekening) bij de mondhoeken, bij de oren en waar de rug in de staart overgaat. Als katten ons kopjes geven als we weer thuis komen van het boodschappen doen, dan denken wij mensen dat ze dat doen omdat ze ons aardig vinden en blij zijn dat we weer thuis zijn. In werkelijkheid doen katten dat zodat we weer naar hun territorium ruiken en niet meer naar de supermarkt.

 

Behalve op de plaatsen die in de tekening zijn aangegeven hebben katten ook geurklieren bij de voetzooltjes. Als katten krabben aan een krabpaal of boom doen ze dat om hun geur af te geven en in tweede instantie om hun nagels te scherpen.

 

 

Katten zijn erg aan hun territorium gehecht en alle luchtjes die vreemd zijn ervaren zij als een verstoring van hun zekerheid. En daarom is het belangrijk dat alles weer zo snel mogelijk naar hun territorium gaat ruiken. Katten zijn zeer stress gevoelig en ieder vreemd luchtje maakt dat de stress toeneemt. Afhankelijk van het ras en individu kunnen vreemde luchtjes, bijvoorbeeld als de schilder in huis komt, tot problemen leiden.

 

Omdat wij mensen slecht kunnen ruiken en op een hele andere manier met elkaar communiceren is het voor ons soms moeilijk te snappen hoe katten de wereld ervaren. Maar krabben en sproeien hoe hinderlijk het ook kan zijn, zijn natuurlijke gedragingen. De vraag is alleen hoe wij als mensen daar mee omgaan.