Nathalie Smits stuurde ons de volgende bijdrage. Ze brengt de begrippen “Ethiek” en “Fokken” met elkaar in verband en vraagt zich af of het voor elke fokker wel vanzelfsprekend is dat die twee samengaan. Dit stuk is niet specifiek gericht op Neocatfokkers: Nathalie publiceert het in NB omdat dit Brittenblad de grootste oplage heeft en de meeste fokkers bereikt. Zij heeft het echter geschreven voor allen die Britten fokken, ongeacht hun vereniging.

Ethiek en fokken

De definities van de begrippen ethiek en fokken volgens Wikipedia: Ethiek of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren. Fokken is het vermeerderen van vee, pluimvee en allerlei huisdieren. Als fokken het doel heeft om gewenste eigenschappen te verbeteren of in stand te houden door middel van kruising en selectie, dan heet dit veredelen. In principe is dit hetzelfde proces dat wordt toegepast bij plantenveredeling. Door de beste dieren te kiezen om mee verder te fokken treedt een proces op van kruising en selectie, dat resulteert in een verbeterd ras of het in stand houden van het ras. Omdat het belangrijk is gegevens te hebben betreffende de overerfbaarheid van de eigenschappen van het dier, worden uitgebreide administraties bijgehouden.

Verantwoordelijkheden van fokkers ten opzichte van collega-fokkers

In hoeverre bent u als verkopende fokker verantwoordelijk voor het aankoopgedrag van andere fokkers. Denk hierbij aan mensen die te veel en te snel achtereen kittens aanschaffen, of die bijvoorbeeld een kater willen kopen zonder goed naar de aanwezige katten in hun cattery en hun afstamming te kijken. U, als verkopende fokker, hebt soms aanvullende informatie die een andere fokker niet heeft. In hoeverre deelt u die informatie, zonder katten of collega’s in een kwaad daglicht te stellen? Het is verbazingwekkend hoe slecht sommige fokkers zich verdiepen in de materie bij de aankoop van een kat. Moet het zo zijn dat u hen moet vertellen welke achtergrond hun eigen katten hebben?

Of dat de aankoop van de door hen gewenste kater niet zonder risico is omdat de poezen die zij met de kater willen verparen in de eerste en tweede lijn verwant zijn met hem? Dan hoort u: “Oooh is dat zo? Dat wist ik niet.” Daar slaat u toch gewoon steil van achterover. Men is dan gepikeerd als u het betreffende katertje niet aan hen wilt verkopen.

De vraag die opkomt is dan: “Is het mijn verantwoordelijkheid dat er in de toekomst problemen kunnen ontstaan bij nakomelingen of is dat de verantwoordelijkheid van de koper?”

Aankoopwoede en kleurtjeshype

Wanneer een collega-fokker een aanvraag doet voor een kitten en u tijdens de contacten merkt dat hij in een korte tijd veel nieuwe aankopen doet, is het dan niet logisch te vragen wat de gedachte achter die aankoopwoede is en/of te kijken wat er met zijn vorige fokdieren gebeurd is? Je ziet tegenwoordig vaak dat mensen plotseling stoppen met fokken en alle katten herplaatsen. Later worden dan weer nieuwe dieren aangeschaft. Wat is de reden? Daar gonzen vaak al snel geruchten over. Ziekte? Soms, of de dieren waren vaak niet in de kleur of van het ras dat gemakkelijk als zoete broodjes over de toonbank vloog. Of de kleuren waren te standaard om er misschien een hogere prijs voor te vragen.

Soms hoor je prijzen van 650 tot 1000 euro voor Brits Korthaar en Brits Langhaar. Dit zijn bizarre prijzen. Om nog maar niet te spreken over de prijzen van de katten die naar het buitenland verkocht worden. Mijns inziens maken wij als fokkers ons ras kapot door bizarre prijzen te vragen voor een Brits Korthaar die een ‘nieuwere kleur’ heeft. Maar ja, ook colourpoint noemen ze soms een nieuwere kleur, verbazingwekkend! Ach, over de redenen kunnen we tig speculaties hier laten passeren. Vraag u zelf af: noemt u dit fokken?

De vraag is dan natuurlijk: “Wat is fokken?”

Is fokken het alleen maar aankopen, kittens produceren, verkopen en zelf niets aanhouden? Of is fokken het langzaam toewerken naar dat wat u als fokker graag ziet, met de standaard als leidraad? Fokken is ook een kitten durven aanhouden om te kijken hoe het uitgroeit om dan, als het niet aan de standaard voldoet, te zeggen “Nee, met jou fok ik niet. Ik plaats je in een goed huis als huiskatje.” Maar ja dan levert het niks meer op, hoor ik sommigen denken! Moet fokken altijd iets opleveren op korte termijn? Of is fokken investeren in de toekomst? Hoe denkt u over fokken? Ga eens op een show praten met uw collega’s en deel visies, durf kritisch te spreken over uw eigen kittens, te bepalen of ze wel geschikt zijn om naar een collega in eigen land of buitenland verkocht te worden.

Niet elke poes is een fokpoes

Veel mensen starten met een Brits Korthaar huisgenootje, soms met twee. Als er een poes gekocht is dan kriebelt het na een paar maanden om hier toch eens een nestje mee te doen. Als u, als fokker van dit poesje geluk hebt, komen ze bij u terecht voor raad en daad. De vraag is, is nu werkelijk elke gefokte Brits Korthaar poes/kater geschikt om te vermeerderen? Neen, is mijn stellige antwoord, want niet elke poes voldoet aan de standaard.

Omdat mensen iets in hun hoofd halen moet dit ook tot uitvoering worden gebracht. Dat de verkopende fokker het betreffende poesje als huisdier verkocht had zonder fokintenties, laat veel mensen koud.

Het is een poes, dus die moet kittens krijgen.

Men gaat dan op zoek naar een geschikte kater en de contacten worden gelegd. Er zullen katereigenaren zijn die denken: “Ach een dekking is een dekking, wat maakt het uit of de poes wel geschikt is voor de fok. Dat dekgeld is van harte welkom.” Maar wat gebeurt er als een dekkatereigenaar nee zegt? Dan is het een slechte dekkatereigenaar in de ogen van de poezenbezitter. Want waarom weigert die arrogante dekkatereigenaar mij? Misschien omdat de dekkater-eigenaar naar de stamboom kijkt? Of de poes beoordeelt op testen, stamboom en uiterlijk? Of simpel of de dekking interessant zou kunnen zijn? Het leukste van de dekking is eigenlijk als de kittens geboren zijn, als ze prachtig zijn. Dan is de poezeneigenaar tevreden. Maar wat als de kittens tegenvallen, wie zijn schuld is het dan? De kater alleen of doet de poes ook nog een duit in het zakje?

Niet elke eigenaar is een fokker

Niet elk mens is geschikt om fokker te zijn. Dit fenomeen komt steeds vaker voor onder de zogenaamde occasionele fokkers, fokkers die zich zelf geen fokker willen noemen omdat ze maar af en toe een nestje “hebben”. Soms zie je dit zelfs bij mensen die al langer fokken. Er is geen verdieping in het ras, er is geen kennis van de gezondheidsaspecten. En de kennis van de genetica laat meer dan te wensen over. Dan komt het bij deze mensen ook nog voor dat de poezen met hun kittens dáár worden neergelegd, opgesloten kun je dit noemen, op plekken waar de fokker dit goed uitkomt. En dan vindt men het vreemd dat de melkproductie slecht is, dat er enorme stress bij moederpoes is waardoor de kittens in gevaar komen. Het komt ook voor dat moeder met haar kittens gaat

slepen. In plaats van te kijken waar moeder haar kleintjes wil neerleggen en dan hier een oplossing voor proberen te vinden, wordt geprobeerd het gesleep te verhinderen. De poes is dan lastig, zeker wanneer het een plek betreft die de fokker niet uitkomt. De gevolgen; onrust in het nest, kittens die slecht groeien of een moeder zonder melk. En dan moet er bijgevoerd worden, zucht, kreun en steun van de betreffende fokker, want dat is toch verdorie een lastig iets. Vierentwintig uur per dag paraat staan. “En ik werk ook nog” is de meest gehoorde klacht.

Ik hoorde deze zomer een mooie uitspraak van een gerespecteerde collega-fokker die toch al wat jaartjes meedraait: “Wij fokkers besluiten onze dames te laten dekken en zijn daarmee de verantwoordelijken voor dekking, zwangerschap, geboorte, opgroeien en het vinden van goede huisjes. Daarin kunnen we geen compromissen maken. Alles staat in het teken van de betreffende poes en haar kleintjes. Een nestje omvat niet alleen de moederpoes en haar kittens maar je hele huishouden draagt een steentje bij!”

De reden dat ik dit stukje geschreven heb, is dat ik zoveel verhalen te horen krijg of lees op internet, van mooi tot verdrietig. Maar ik hoor ook de exorbitant hoge prijzen die gevraagd worden. Met de meest uiteenlopende redenen: kampioens-lijnen, HCM-negatieve lijnen, zeldzame kleuren onder andere colourpoint, cinnamon en fawn, al dan niet in lang- of kortharige variant. En ik kom bizarre verko-pen tegen, of een hype voor bepaalde afstammelingen. Terwijl het eigenlijk de bedoeling is een mooi type Brits Korthaar te fokken, te weten: mooie, brede, ronde kopjes met die mooie, typisch verbaasde blik die zo mooi door de grote, ronde ogen benadrukt kan worden. Dat prachtige in harmonie zijnde neusje dat perfect in het ronde koppie past en de oortjes die het gehele beeld van het kopje niet verstoren. En natuurlijk het prachtige, stevige, cobby lichaam op korte pootjes en de zachte ronde voetjes. Ach, dat is mijn droom in ieder geval. Ik hoop ook de droom van veel van mijn collega-fokkers.

De perfecte Brit is in ieder geval nog lang niet geboren.